O‘zbekiston prezidenti 19 oktabr kuni Yevropa Ittifoqining Markaziy Osiyo bo‘yicha maxsus vakili Terxi Xakalani qabul qildi. Uchrashuvda Afg‘onistondagi vaziyatni tez fursatda tinch yo‘l bilan tartibga solish va uning iqtisodiy tiklanishiga ko‘maklashish masalalari ko‘rib chiqildi.
Mahalliy Markaziy saylov komissiyalari ma’lumotlariga ko‘ra, o‘zini mustaqil deb e’lon qilgan Lugansk va Donetsk xalq respublikalari, shuningdek, Zaporoje va Xerson viloyatlarida o‘tkazilgan referendumlarda aholi Rossiyaga qo‘shilish uchun ovoz bergan. Bunga xalqaro hamjamiyat qanday munosabat bildirmoqda?
«Tolibon»ga Afg‘onistonda inklyuziv siyosiy jarayonni boshlash uchun hali ham kech emas, dedi Yevroittifoq maxsus vakili Tomas Niklasson. U aksariyat afg‘onlar qarorlar qabul qilish jarayonidan chetda qolganini ta’kidlab, inson huquqlarining poymol etilishi va qo‘rquvga asoslangan jamiyat qurish xavfi haqida gapirdi.
Yevropa Ittifoqi «Qoraqalpog‘istondagi zo‘ravonlik voqealarini ochiq va mustaqil tergov qilishga» chaqirdi. YeI konstitutsiyaviy o‘zgarishlar bo‘yicha noroziliklarga nisbatan prezident Mirziyoyev tezkor reaksiya bildirganini e’tirof etdi va vaziyat keskinlashuvining oldini olish uchun tomonlarni vazmin bo‘lishga chaqirdi.
Urush boshlanganidan buyon birinchi marta Yevropa Ittifoqining to‘rtta davlati — Fransiya, Germaniya, Italiya va Ruminiya rahbarlari Ukrainaga tashrif buyurdi.
Yevropa Ittifoqi O‘zbekistonga sovg‘a sifatida va hukumatning sahroga aylanayotgan yerlarni tiklash bo‘yicha sa’y-harakatlarini qo‘llab-quvvatlash maqsadida yil oxirigacha Orol dengizining qurigan tubiga 27 ming tup daraxt ekish niyatida. YeI elchilari tomonidan daraxtlarning birinchi partiyasi 28 aprel kuni ekildi.
Prezident farmoni bilan 1 apreldan mahalliy korxonalarga Yevropa Ittifoqiga yuqori qo‘shilgan qiymat mahsulotlarni eksport qilishda tashish xarajatlarining 70 foizi, qo‘shni davlatlarga tashishda esa xarajatlarning 50 foizi kompensatsiya qilinadi. Qolaversa, bojxona omborida 6 oy turgan tovarlarga imtiyoz qo‘llashni taqiqlovchi tartib ham bekor bo‘ldi.
Yevropa Ittifoqi va O‘zbekiston 2021−2027 yillarga mo‘ljallangan hamkorlikni kengaytirish bo‘yicha Ko‘p yillik indikativ dasturni ishga tushirdi. U uchta asosiy yo‘nalishni o‘z ichiga oladi: samarali davlat boshqaruvi va raqamli transformatsiya, inklyuziv va raqamli yashil o‘sish hamda «aqlli» va ekologik toza qishloq xo‘jaligi sektorini rivojlantirish. Dasturni moliyalashtirish uchun 83 mln yevro, jumladan, fuqarolik jamiyati va inson huquqlarini rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash uchun 7 mln yevro ajratildi.
22 fevral kuni Germaniya kansleri Olaf Shols «Shimoliy oqim-2» loyihasining sertifikatsiyasini to‘xtatdi. Ko‘p o‘tmay AQSh ushbu loyiha operatoriga qarshi cheklovlar qo‘ygani ma’lum qilindi. 24 fevral kuni Rossiya Ukrainada «maxsus harbiy operatsiya» e’lon qilganligi ortidan esa gaz narxlari keskin oshishni boshladi. Ayni vaziyatda Yevropa va Rossiyaning energetika sohasidagi ko‘plab mutaxassislari Yevropaning Rossiya gazisiz yashay olish imkoniyatini tahlil qilishmoqda.
Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy Yevroittifoqqa a’zo bo‘lish uchun arizani imzoladi. «Buning haqiqat ekaniga ishonchim komil», — dedi u.
«Ukraina vaqt o‘tib, YeIga a’zo bo‘lishi kerak, bu mamlakat — bizlarning bittamiz, biz uni Yevropa oilasida ko‘rishni istaymiz», — dedi Yevropa komissiyasi rahbari Ursula fon der Lyayen. U Ukraina Yevropa qadriyatlarini tushunishini va tinch demokratik sharoitda yashashni istashini ta’kidladi. Germaniya kansleri Bundestag qarshisida chiqish qilar ekan, Ukrainaga amalga oshirilgan bosqin uchun butun boshli rus xalqi emas, balki Vladimir Putinning shaxsan o‘zi javobgarligini aytdi.
Markaziy Osiyo davlatlari va Yevropa Ittifoqi Afg‘oniston muammosiga, xususan, mamlakatning muvaqqat hukumatini tan olish bo‘yicha umumiy yondashuv bo‘lishiga kelishib oldi, dedi Afg‘oniston bo‘yicha maxsus vakil Ismatulla Irgashev. Ammo hozircha bu borada hech qanday qaror yo‘q.
Afg‘onistonda inklyuziv siyosiy jarayonni qo‘llab-quvvatlash uchun mintaqaviy hamkorlikni mustahkamlash muhim ahamiyatga ega. Bu haqda Markaziy Osiyo davlatlari va Yevropa Ittifoqining Afg‘oniston bo‘yicha maxsus vakillari konferensiyasi yakuniy bayonotida aytiladi.
Rossiya DXR va LXR mustaqilligini tan oldi. Jahon hamjamiyatining bunga munosabati hamda DXR va LXRning tan olinishi ortidan Rossiyaga qarshi qo‘llanilayotgan sanksiyalar — «Gazeta.uz»ning jahon yangiliklari dayjestida.
Putin va Makron Kremlda muzokaralarni boshlagani, Ukrainaning G‘arbdan 1,5 mlrd dollar yordam olayotgani, Ottavada namoyishlar tufayli favqulodda holat e’lon qilingani, Xitoyning Bayse shahrida COVID-19 tufayli lokdaun joriy qilingani va boshqa yangiliklar — «Gazeta.uz» ning jahon yangiliklari dayjestida.
Yevropa Ittifoqi yetakchilarining Rossiyaga qarshi sanksiyalarni uzaytirishga qaror qilgani, Yaponiyadagi kasalxonada chiqqan yong‘inda 24 kishining halok bo‘lgani, Xitoy AQShni savdo qoidalarini buzganlikda ayblagani, Janubiy Koreya koronavirus tufayli cheklovlarini kuchaytirishi va boshqa yangiliklar — «Gazeta.uz»ning jahon yangiliklari dayjestida.
Germaniya «Shimoliy oqim 2» quvurini sertifikatlash jarayonini to‘xtatib qo‘ygach, Yevropada gaz narxlari 17 foizgacha ko‘tarildi. Quvurni tasdiqlash tartibi liniyaning Germaniyadagi qismiga egalik qiluvchi sho‘ba korxona tashkil etilgunga qadar to‘xtatib turiladi. Loyihani ishga tushirish 2022 yilning mart-aprel oylari yoki yilning ikkinchi yarmigacha cho‘zilishi mumkin.
Yevropa Ittifoqi bilan Kengaytirilgan sheriklik va hamkorlik to‘g‘risidagi bitim loyihasini ishlab chiqish yaqin orada yakunlanadi. Hujjatni O‘zbekiston prezidentining kelasi yil Bryusselga qilinadigan tashrifi chog‘ida imzolash rejalashtirilmoqda.
Yevropa komissiyasi 2021−2024 yillarda O‘zbekistonga 83 mln yevro miqdorida maqsadli grantlar ajratish, shuningdek, Orolbo‘yi mintaqasini rivojlantirish maqsadida «Team Europe» tashabbusi doirasida Yevropa Ittifoqiga a’zo davlatlar bilan birgalikda moliyaviy va texnik hamkorlikni kengaytirishni rejalashtirmoqda.
Jahon bankining Sudanga yordam berishni to‘xtatgani, Telegram tez orada reklama platformasini ishga tushirishi, Polsha Yevropa Ittifoqi qonunlariga amal qilmagani uchun kuniga 1 mln yevrodan jarimaga tortilgani, Qirg‘izistonda qishloq xo‘jaligi vazirining hozirgi va sobiq o‘rinbosarlari hibsga olingani va boshqa yangiliklar — «Gazeta.uz»ning jahon yangiliklari dayjestida.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting